Güncelleme #27

Rehan Miskci ile çalışmalarına ve üretim pratiğine dair bir söyleşi.

The Live Wild Collective ile çalışmalarına dair bir söyleşi yaptık.

Spekülatif yöntemler kullanarak yapay zeka ve makine öğrenimi hakkında düşünen ve üreten sanatçı Bager Akbay'ın araştırma ve üretimlerini konu alan "Kontrol Odaları: Bager Akbay'ın Sanat Pratiğine Öz Eleştirel Bir Giriş + (kurmaca) Denemeler" kitabını Mine (Kaplangı) ile birlikte ele alırken, paratekst kavramını fotoğraf-metin ilişkilenmeleri aracılığıyla tekrar gündeme getirmenin yararlı olabileceğini düşündüm; fotoğrafı kullanan sanatsal üretimlerin metinle gittikçe giriftleşen ilişkisi, özellikle de son yıllarda Ali'nin (Taptık) tabiriyle fotobuk mecrasının yaygın kullanımıyla yeni katmanlar kazandı. Peki sanatçılar olarak metinle olan ilişkimizin, metinden beklentilerimizin kerteriz noktaları nedir? Fotoğraf alanında metni paratekst olarak değerlendirmek işlere ne kazandırır, ne kaybettirir?

Seneler önce hiçbir yerde yayınlamaya teşebbüs etmediğim bir öykü yazmıştım; ana karakteri ancak suyun içinde konuşabildiğini farkeden bir yüzücüydü. Bu dilsiz yüzücünün hatırlamaya bir türlü cesaret edemediği aile krizinden aklında kalan tek şey, kavga sırasında duvarda patlayan porselen Japon tabağının kapının arkasına sıçrayan, üzerindeki elle çizilmiş, çivit mavisi süs havuzu deseni nasılsa hala huzurlu bir biçimde akmaya devam eden kırık parçasıydı. Japon yazar, şair, aktör ve vücut geliştirmeci Mişima (d. 1925, Tokyo) ile tanışmam, öykümü okurken bu kapı arkasına sıkışmış süs havuzunu Mişima'yı gönülden sevebileceğime dair bir işaret olarak alan bir arkadaşımın tavsiyesi sayesinde oldu.

Sanal gerçeklik teknolojisi, fotoğraf makinesinin ve internetin icadının insanlık tarihine getirdiği köklü dönüşümlerin daha derinini bir arada yaşatacak, yepyeni bir icat bana kalırsa. Şimdilik en yoğun kullanıldığı alan oyun sektörü. Şu an İstanbul’da birçok büyük ilçede saatlik olarak kiralayabildiğiniz VR oyun odaları var. Piyasada satılan kimisi ucuz, kimisi pahalı VR gözlükler bugünlerde büyük ölçüde oyun oynama amacıyla satın alınsa da, çok uzak olmayan bir gelecekte bunun değişeceğine eminim.

Bu yazı, Nida, Litvanya, 7 Eylül 2018'de düzenlenen NIDA fotoğraf sempozyumunun düzenleyicilerinin daveti üzerine gerçekleştirdiğim konuşmanın metnidir. Fotoğraf kitaplarının 21. yüzyılın ilk yarısında online hayatın özellikleriyle nasıl ilişkilendiğine ve bu özelliklerin bir ürünü haline geldiğine dair düşünme girişiminde bulunduğum daha önceki bir konuşmanın yeniden düzenlenmiş halidir. Her şeyden önce, beni bu konuşma için davet eden Nida Sempozyumu organizasyonuna teşekkür etmek istiyorum. Bu gibi fırsatları her zaman memnuniyetle karşılıyorum, zira araştırma yapmak, yani kitap okumak için bir zaman harcama bahanesi sağlıyor. Bu sayede dün gece Ellen Meiksins Wood’un “Kapitalizm Demokrasi’ye Karşı” kitabını sonunda bitirme fırsatım oldu.

Bir çizim ne zaman sanat eserine dönüşür? Bir eser, nasıl bir müzede yer alabilir? İnsan ne zaman sanatçı olur? Bir müze eserlerini neye göre seçer? Bir eser açıklamasına nasıl yer verilir? Bunlar ve ilişkili pek çok soru, açılışı yapılan Odunpazarı Modern Müzesi'nde (OMM) yer verilen "Vav" çalışmasının sergi anından bir fotoğraf ile başıma üşüşmeye başladı. Bu metin, sorgularım ve kendimce cevaplarımdan oluşan bir incelemeden ibaret.

Sugar Paper Theories, İngiliz fotoğrafçı Jack Latham'ın hafıza kavramı ve görsel kesinlik/algı perspektifinden baktığı bir cinayet hikayesi. Sanatçı, İzlanda'nın belki de en tartışmalı cinayet davalarından birini odağına aldığı çalışmasında bir yandan kendi fotoğraflarını kullanırken, bir yandan da arşiv görüntülerine başvuruyor.

Umut Erbaş, farklı fotoğraflama teknikleri ile manipülasyon yöntemlerini bir araya getirerek kendi imgesini yaratan bir fotoğrafçı. Çalışmalarında geçmiş, ölüm, melankoli, rüya, bellek, yabancılaşan insan ve dünya gibi konulara odaklanan ve bu olguları kendi kasvetli, karanlık diliyle birleştiren sanatçının "Ölüm Üzerine" isimli çalışması da önceden uzak ve yabancı olduğu ölüm olgusunun tanık olduğu ölümlerle beraber yanı başında olduğunu fark etmesiyle başlamış.

"Icon and Mirror", Rus fotoğrafçı Pola Rada’nın ortodoks kadınlar ve toplumdaki rolü üzerine çalışması.

Elektrokardiyografi (EKG), deri üzerine elektrotlar yerleştirilerek kalbin aktivitesini ölçme işlemine deniyor. Peki yeryüzünün EKG'si çekilebilir mi? Fotoğrafçı elektrotlar gibi dokunabilir mi?